Een chassidische legende verhaalt dat de grote rabbi Israël Baal Sjem-Tov, de Meester van de Goede Naam, bijgenaamd de Besjt, een dringende en gevaarlijke onderneming op touw zette: hij wilde de komst van de Messias verhaasten. Het joodse volk ende gehele mensheid leden te zeer en waren aan te veel kwaad uitgeleverd; ze moesten snel…
G.Steiner, Sprache und Zweigen. Essays über Sprache. Literatur und das Unmenschliche, Berlin 2014 (Suhrkamp) p. 155-176 Das hohle Wunder (1) Zugegeben: Deutschland nach dem Kriege ist ein Wunder. Aber es ist ein recht seltsames, ein sehr wunderliches Wunder. An der Oberfläche gedeiht und pulsiert das Leben prachtvoll, doch im Innern herrscht eine krankhafte Stille, Man…
De donkere wind Uit: Curzio Malaparte, De Huid, Antwerpen Amsterdam 2007 p. 175-195 Tegen zonsopgang begon de donkere wind te waaien en ik werd wakker, nat van het zweet. In mijn slaap had ik zijn droeve geluid, zijn donkere geluid herkend. Ik ging voor het raam staan,zocht op de muren, de daken, de straatklinkers, in…
Abel J. Herzberg: Amor Fati - zeven opstellen over Bergen Belsen Uit: Scharfuhrer X Joseph Kramer, de commandant van Bergen-Belsen, en een aantal leden van zijn commando staan terecht, en allerlei vragen, die reeds in velen onzer gerezen waren, vlammen op. Men kan namelijk niet roerloos in de krant het portret aanschouwen van den man, tot wiens…
Pro Deo Op een mooie zomeravond zijn we teruggekomen. We waren ruim twee jaar weg geweest, eerst achtereenvolgens in drie kampen en de laatste twee maanden in een Duits dorp, een kilometer of zestig ten oosten van Leipzig. Daar waren we op onze zwerftocht kriskras door Duitsland in een van die beruchte treinen met overbodig…
De Weerlozen Uit: 'Visioen en Werkelijkheid',1963. Uitgave Daamen N.V. Bert Bakker bracht mij een paar velletjes papier en zei: 'dit is alles wat er in de illegale pers over de jodenkwestie geschreven is. Wat vind je ervan?' Ik vond het verbijsterend weinig. Vijf of zes korte stukjes, of liever aantekeningen, dat is alles. En de…